I C 3273/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy we Włocławku z 2015-12-22
Sygn. I C 3273/14 upr.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 grudnia 2015 r.
Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział I Cywilny
Przewodniczący : SSR Monika Drzewiecka
Protokolant: st. sekr. sądowy Wioletta Rosołowska
po rozpoznaniu w dniu 08 grudnia 2015 r. na rozprawie
sprawy z powództwa : Banku (...) S.A. w W.
przeciwko : I. A.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej I. A. na rzecz powoda Banku (...) S.A. w W. kwotę 1.047,42 zł (jeden tysiąc czterdzieści siedem złotych czterdzieści dwa grosze) z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 791,43 zł (siedemset dziewięćdziesiąt jeden złotych czterdzieści trzy grosze) od dnia 30 maja 2015r. do dnia zapłaty;
2. przyznaje kuratorowi dla nieobecnej pozwanej I. A. adwokatowi N. L. wynagrodzenie w kwocie 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych czterdzieści groszy) wraz z wliczonym należnym podatkiem VAT, które wypłacić: 180 zł z konta zaliczek (243-31-01- (...)) a w pozostałej części z konta sum budżetowych Skarbu Państwa;
3. zasądza od pozwanej I. A. na rzecz powoda Banku (...) S.A. w W. kwotę 227 zł (dwieście dwadzieścia siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
4. zasądza od pozwanej I. A. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego we Włocławku kwotę 41,40 zł (czterdzieści jeden złotych czterdzieści groszy) tytułem części nieuiszczonych kosztów procesu.
UZASADNIENIE
Powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. pozwem skierowanym przeciwko I. A. wniósł o zasądzenie kwoty 1.047,42 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 791,43 zł od dnia 30 maja 2014 roku do dnia zapłaty, nadto ostatecznie wniósł o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazał, iż strony zawarły umowę pożyczki, z której warunków pozwana się nie wywiązała. Pozwana posiada wobec powoda wymagalne zadłużenie wynikające z umowy pilnej pożyczki nr (...) z dnia 17 marca 2008r. Na zadłużenie składają się: należność główna w kwocie 791,43 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 13 maja 2012r. do dnia 28 listopada 2012r. w kwocie 43,04 zł, odsetki od przeterminowanego zadłużenia naliczane od dnia 14 czerwca 2012r. do dnia 29 maja 2014r. w kwocie 212,95 zł. Z uwagi na brak spłaty pożyczki, powód dokonał wypowiedzenia przedmiotowej umowy, które stało się prawomocne w dniu 29 listopada 2012r. W związku z bezskutecznością podjętych działań powód wezwał pozwaną do zapłaty wezwaniem z dnia 30 maja 2014r.
Ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanej kurator adwokat N. L. wnosiła o oddalenie powództwa i przyznanie wynagrodzenia. Motywując swoje stanowisko podniosła, iż kwestionuje twierdzenia powoda, jakoby I. A. została poinformowana od wypowiedzeniu umowy pożyczki, jakoby kiedykolwiek otrzymała wezwanie do zapłaty od powoda; kurator podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia.
W piśmie procesowym z dnia 22 października 2015r. powód wniósł o oddalenie zarzutów wniesionych przez kuratora pozwanej, zaprzeczając tym samym wszystkim podniesionym przez kuratora zarzutom.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 17 marca 2008 roku pomiędzy Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. a I. A. doszło do zawarcia umowy pożyczki nr (...) na kwotę 3.937,43 zł (łącznie z kosztem zabezpieczenia pożyczki). Zgodnie z § 2 umowy pożyczka została udzielona na 60 miesięcy, początek spłaty pożyczki przypadał na kwiecień 2008r., data płatności raty przypadała na 13 dzień każdego miesiąca, w kwocie po 91,62 zł. Oprocentowanie pożyczki było stałe i wynosiło 14% w stosunku rocznym. Jako koszt pożyczki wskazano: prowizję w kwocie 140 zł (która była pobierana z pierwszą ratą). Koszt ustanowienia zabezpieczeń spłaty pożyczki wynosił 437,43 zł. Łączna kwota odsetek w przypadku terminowej spłaty pożyczki wynosiła 1.559,60 zł. Całkowity koszt pożyczki ustalono na kwotę 2.137,03 zł.
W § 3 ust. 8 umowy uregulowano wysokość naliczania odsetek od kapitału przeterminowanego, które na dzień zawarcia umowy wynosiły 26%. W § 9-19 umowy zawarto regulację dotyczącą czynności podejmowanych przez powoda w przypadku braku spłaty zobowiązań. Zgodnie zapisami Regulaminu kredytów i pożyczek udzielanych Klientom indywidualnym przez Bank (...) S.A. pozwana jako pożyczkobiorca była zobowiązana do informowania banku o zmianie swoich danych osobowych.
dowód : okoliczności bezsporne, umowa pożyczki – k. 76-78
Pismem z dnia 01 października 2012r. powód dokonał wypowiedzenia umowy pożyczki, wskazując na 30-dniowy termin wypowiedzenia i wezwał pozwaną do spłaty całości zadłużenia, które na dzień wypowiedzenia umowy wynosiło 863,20 zł, w tym zadłużenie przeterminowane 377,42 zł. Wypowiedzenie stało się prawomocne z dniem 29 listopada 2012r.
Pismem z dnia 30 maja 2014r. powód wystosował do pozwanej przedsądowe wezwanie do zapłaty, gdzie wskazano, że wysokość wymagalnego zobowiązania pozwanej na dzień 30 maja 2014r. wynosiła łącznie 1.047,42 zł, w tym: należność główna w kwocie 791,43 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 13 maja 2012r. do 28 listopada 2012r. w kwocie 43 zł, odsetki przeterminowane naliczone od należności głównej za okres od 14 czerwca 2012r. do 29 maja 2014r. w kwocie 212,95 zł. Od kwoty należności głównej do dnia zapłaty Bankowi przysługują dalsze odsetki naliczane wg stopy dla należności przeterminowanych, która na dzień wystawienia pisma wynosiła 16% w stosunku rocznym.
dowód: wypowiedzenie umowy wraz z dowodem nadania – k. 79a-80; przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania – k. 37-38; wyciąg z ksiąg bankowych – k. 42-42v
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o załączone do pozwu i przedłożone w toku postępowanie dokumenty w postaci: przedsądowego wezwania do zapłaty wraz z zpo (podwójne awizo), wypowiedzeniem umowy wraz z zpo (podwójne awizo), umową pożyczki, wyciągiem z ksiąg bankowych, zestawieniem transakcji na rachunku pożyczki. Sąd uznał powyższe dokumenty za wiarygodne, gdyż były jasne i kompletne. Ponadto ich prawdziwość nie została skutecznie zakwestionowana, a również Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich autentyczności.
W następstwie zawarcia umowy przez strony powstał stosunek zobowiązaniowy, do którego znajdują zastosowanie przepisy art. 720 – 724 k.c. Przez umowę pożyczki pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na własność pożyczkobiorcy określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W ujęciu kodeksu cywilnego pożyczka jest umową konsensualną, polegającą na zgodnym oświadczeniu woli stron – dającego i biorącego pożyczkę, mocą którego dający zobowiązuje się przenieść na biorącego własność określonej ilości pieniędzy albo innych rzeczy oznaczonych co do gatunku, natomiast biorący zobowiązuje się zwrócić takie rzeczy, jakie otrzyma.
Powodowy Bank na podstawie zawartej umowy pożyczki zobowiązany był do przeniesienia na własność pozwanej kwoty pożyczki, a pozwana zobowiązała się zwrócić tę kwotę wraz z umownymi odsetkami i pozostałymi kosztami. Pozwana nie spełniła w całości powyższego obowiązku. Strona pozwana, zastępowana przez kuratora kwestionowała twierdzenia powoda dot. poinformowania pozwanej o wypowiedzeniu pożyczki, otrzymaniu przez pozwaną wezwania do zapłaty, jak również podniosła zarzut przedawnienia.
Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Wskazana w tym przepisie ogólna zasada rozkładu ciężaru dowodu jest regułą w znaczeniu materialnym wskazującą, kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 17 lutego 2006 r., V CSK 129/05, Lex nr 200947). Z art. 6 kc płynie generalny wniosek, że prawa podmiotowe mogą być skutecznie dochodzone o tyle, o ile strona jest w stanie przekonać sąd co do faktów, z których wyprowadza korzystne dla siebie twierdzenia. Sąd powinien przyjąć za prawdziwe fakty udowodnione przez stronę obciążoną dowodem i pominąć te, których nie wykazała w sposób przekonujący. Zmiana przepisów postępowania cywilnego dokonana ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189) wprowadziła w procesie cywilnym dominację zasady kontradyktoryjności, usuwając zasadę odpowiedzialności sądu za rezultat postępowania dowodowego. Dysponentami postępowania cywilnego są strony. Stosownie do przepisu art. 232 kpc strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Przepis ten wskazuje kto ponosi ciężar dowodu w znaczeniu formalnym tzn. kto powinien przedstawiać dowody.
Kurator ustanowiony dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej kwestionując zasadność powództwa, nie zdołała skutecznie zakwestionować treści wynikających z umowy pożyczki, zestawienia transakcji, w szczególności nie można uznać, iż podważyła ich wiarygodność, czy też rzetelność. Nie zostało wykazane, iż pozwana spłaciła swoje zobowiązanie w całości lub w części, zarówno w odniesieniu do kapitału, jak i do odsetek, nie zostało wykazane, iż pozwana nie została poinformowana o wezwaniu do zapłaty wypowiedzeniu umowy, nie wykazano również przedawnienie dochodzonego przez powoda roszczenia. Same twierdzenia kuratora nie mogły także prowadzić do ustalenia, iż wskazane przez powoda zadłużenie jest niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, bądź przedawnione. W tym zakresie, poza twierdzeniami negującymi obowiązek spłaty zadłużenia, nie została podjęta żadna inicjatywa dowodowa w postaci potwierdzeń dokonanych spłat, czy też dowodu z opinii odpowiedniego biegłego na okoliczność kontroli rachunków powodowego banku w odniesieniu do pozwanej oraz weryfikacji poprawności wyliczenia przez bank dochodzonego zadłużenia.
Odnosząc się do zarzutu przedawnienia podnoszonego przez kuratora pozwanej, należy go uznać za chybiony. Istota roszczeń majątkowych wyraża się m.in. w tym, że ulegają one przedawnieniu (art. 117 k.c.), co oznacza, że ten przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia (art. 117 § 2 k.c.). Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia, dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata (art. 118 k.c.). Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 zd. 1 k.c.).
Ocena trafności zgłoszonego zarzutu wymagała więc odpowiedzi na zasadnicze pytanie, mianowicie kiedy roszczenie Banku z tytułu udzielonej pozwanej pożyczki stało się wymagalne. Zdaniem Sądu, wobec faktu wypowiedzenia umowy pożyczki, przy uwzględnieniu 30-dniowego okresu wypowiedzenia należało uznać, że roszczenia z umowy pożyczki stały się wymagalne od dnia 29 listopada 2012r. i od tej daty należy liczyć termin przedawnienia roszczeń strony powodowej. Zgodnie z art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powoływanym do rozpoznawania lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedsięwziętą bezpośrednio w celu m.in. zaspokojenia roszczenia. Złożenie pozwu do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie w dniu 04 lipca 2014r. spowodowało przerwę biegu terminu przedawnienia, zatem nie zachodzi sytuacja dochodzenia przedawnionych roszczeń. Jednocześnie dotyczy to zarówno roszczenia o zwrot kapitału jak i roszczeń o odsetki.
W tych okolicznościach mając na uwadze treści przedłożonych przez powoda dokumentów, na podstawie, których Sąd dokonał ustalenia stanu faktycznego, nie wystąpiły przesłanki do zanegowania zasadności powództwa jedynie w oparciu o twierdzenia strony przeciwnej.
Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na pozytywne zweryfikowanie okoliczności podnoszonych w pozwie. Powód wykazał źródło zobowiązania pozwanego, jego istnienie oraz wysokość. Zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty przedłożone przez stronę powodową dokumentują sposób, okres i podstawę naliczenia odsetek.
Reasumując powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Uznając twierdzenia powoda za udowodnione, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.047,42 zł o czym orzekł w pkt. 1 wyroku.
Zgodnie z przepisem art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (§ 2). W przedmiotowej sprawie strona powodowa domagała się odsetek od kwoty 791,43 zł od dnia 30 maja 2015 roku i od tej daty Sąd zasądził odsetki umowne w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, albowiem wysokość odsetek umownych żądanych przez powoda nie była skutecznie zakwestionowana przez stronę pozwaną.
Wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej ustalono na podstawie § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2013 r., poz.1476) w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 r., poz. 490 j.t.). Uwzględniając nakład pracy kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej przyznano kuratorowi adw. N. L. wynagrodzenie obejmujące całość powyższej kwoty wraz z należnym podatkiem VAT, o czym orzekł w pkt. 2 orzeczenia.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyły się: koszt opłaty sądowej od pozwu w wysokości 30 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł, wydatki poniesione w związku z wnioskiem o ustanowienie kuratora w kwocie 180 zł. Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 227 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym orzekł w pkt. 3 wyroku.
Pozwana I. A. jako strona przegrywająca powinna również ponieść koszty sądowe w zakresie wydatków poniesionych w toku procesu tymczasowo przez Skarb Państwa, tj. w zakresie kwoty 41,40 zł przyznanej kuratorowi dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej. Dlatego też, na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd zasądził od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego we Włocławku kwotę 41,40 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd Rejonowy we Włocławku – o czym orzekł w pkt. 4 wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy we Włocławku
Osoba, która wytworzyła informację: Monika Drzewiecka
Data wytworzenia informacji: